Hoe zal ik eens beginnen…. Dhr G. kwam 5 jaar geleden bij ons in zorg, en ik werd zijn account verantwoordelijk verzorgende. Dhr is erg verward en dementerend. De diagnose Alzheimer is door de geriater gesteld. Dhr woont alleen, is nooit getrouwd geweest, heeft geen kinderen, alleen nog een broer en schoonzus die eens per week langs komen.

Het is vreemd om mee te maken, hij herkent niemand, weet niet meer welke dag het is, of het avond of ochtend is, of het zomer of winter is….

Na 5 jaar zegt hij nog steeds netjes: “dag mevrouw” bij mijn komen en gaan. Echt een band opbouwen kan niet meer met deze man. Hij leest zijn krant, maakt zijn kruiswoordpuzzel, maar heeft geen idee wat hij leest of opschrijft.

Zijn manier van wonen word gevaarlijker en gevaarlijker. Het gas was aan gelaten, dus het kook-gas wordt afgesloten. Volgend probleem doet zich dan weer voor, het is Dhr niet meer aan te leren hoe de waterkoker werkt. Dus alleen koffie en thee wanneer er thuiszorg is. Dat is drie maal per dag. Dhr begint te verdwalen eerst buiten, dus gaat hij niet meer naar buiten… Daarna in zijn eigen flat, diverse malen heb ik hem nadat hij zijn krant uit de brievenbus was gaan halen, van de verkeerde etage af gehaald. Op zoek naar zijn voordeur. Zijn benen worden dik, en hij moet gezwachteld worden van de huisarts, maar Dhr haalt de zwachtels er steeds vanaf.

Gesproken met familie, casemanager, en zijn curator we vinden het allemaal beter als Dhr gaat verhuizen naar een verpleeghuis. Hij wil er niets van weten… Hij blijft thuis!

Het is zelfs zover dat Dhr niet meer weet hoe het licht uit moet. Het licht aandoen weet hij wel met de lichtschakelaar, maar uit? Dan weet je dat een klein broos meneertje van 89 jaar voor hij naar bed gaat, op een stoel klimt, en de peertjes los draait! Die wij zijn verzorgende van de thuiszorg ’s morgens weer vast draaien…

De tijd komt dat er over gedwongen opname gesproken word. Dhr lijkt zich vast te bijten in een zinnetje, “Geen sprake van, ik blijf thuis wonen”. De GGZ stuurt een sociaal psychiatrisch verpleegkundige die ook wekelijks langs komt. Wat mij ook nog eens beangstigd, hij laat iedereen naar binnen. “Je zal hier wel moeten zijn…” zegt hij dan.

Na vele rapporten, en het opbouwen van een behoorlijk dossier, komt het zover dat er een rechterlijke machtiging wordt aangevraagd. Samen met de curator, de sociaal psychiatrisch verpleegkundige, de toegewezen advocaat, want het gaat om een weder rechterlijke vrijheidsbeneming, en ik wachten we met z’n allen op de rechter en zijn griffier. Dhr snapt er niets van en wil dat we weggaan.

De rechter legt uit wat hij komt doen, en vraagt of Dhr weet wat er aan de hand is. Hij haalt alleen maar z’n schouders op. De rechter verteld dat Dhr Alzheimer heeft, een ziekte waarbij je veel dingen vergeet. Waarop Dhr antwoord : “Nou dan ben ik dat zeker vergeten!” We kijken elkaar aan en schieten in de lach, zijn humor heeft hij nog wel! De rechter vraagt mij honderduit en zegt voordat hij gaat na een uurtje dat zijn uitspraak is, dat Dhr binnen veertien dagen opgenomen moet zijn.

Er is binnen tien dagen een plek voor Dhr in Overrhijn. Op de dag van opname komen de curator de sociaal psychiatrisch verpleegkundige en ik samen bij Dhr om op de ambulance te wachten. Ik heb hem aan een kop koffie gezet en een koffer voor hem gepakt. Met zijn toilet spullen, zijn eigen scheerkom en kwast, ondergoed, pyjama’s, kleding en vooral zijn puzzelboekjes en potloden. Dhr is zenuwachtig en vraagt steeds wat we komen doen. Ik vertel hem dat we op nog iemand wachten…

Daarna als de ambulance, bijna een uur later dan de bedoeling is, komt zeg ik dat we zo ALLEMAAL weggaan. Even zegt hij niets en vraagt dan :”Allemaal? Ik ook?”  Jazeker U ook. De broeders komen binnen, de officiële papieren worden overhandigd. Dhr moet tegen zijn zin in meegenomen worden. De ene broeder staat naast hem, de brancard staat op de gang, dhr begint op zijn manier te schreeuwen en te schoppen en slaan. Ik voel een brok in mijn keel opkomen. De andere broeder haalt de brancard naar binnen, en Dhr wordt stevig vastgebonden helaas…..

Ik leg zijn jas over hem heen om de buren de aanblik te besparen van een vastgebonden buurman… Zijn koffer gaat mee. Ik neem zijn rollator mee naar beneden, die gaat met hem mee met de ambulance. En ik fiets achter hem aan naar Overrhijn om de overdracht persoonlijk te doen, er is immers geen familie. Zijn persoonlijk begeleider daar, kan ik van veel nuttige informatie voorzien, over eet gewoontes enz. Die is daar blij mee. Dhr is helemaal verward en zegt alleen nog dood te willen. Hierna fiets ik met een somber en rot gevoel weg. Heb ik het wel goed gedaan? Had die man niet gewoon thuis kunnen blijven? Op het laatst van je leven door vijf wild vreemden je huis uit gedragen worden… Wat heb ik getwijfeld. Aan mezelf, aan het systeem in onze samenleving. Pfff ik heb er zelfs rot van geslapen.

Veertien dagen later ben ik langs gegaan. Gewoon voor mezelf, want Dhr weet echt niet wie ik ben. Eerst heb ik gesproken met zijn verzorgende, hij eet goed en in de huiskamer met andere mensen, z’n benen zijn gezwachteld, hij heeft het niet meer over z’n huis en hij is die dag voor het eerst naar beneden naar de dagbesteding. Stil heb ik daar om een hoekje staan kijken, hij zit te luisteren naar een activiteitenbegeleider die de krant voorleest, samen met een andere meneer.

Als hij opkijkt en me ziet, glimlacht hij en zegt :”Dag mevrouw”. Het voelt of ik de hoofdprijs heb gewonnen!

Deze week was het zover. Mijn grote vriend van bijna 89, kon niet meer. Slokdarmkanker met uitzaaiingen naar de maag en lever, maakten zijn leven ondraaglijk. Kilo’s afgevallen door het niet meer kunnen slikken, en daardoor zeer verzwakt, keek hij uit naar zijn einde… Na overleg met zijn huisarts, zijn dochter en mijn persoontje is besloten over te gaan tot sedatie. Op het moment dat hij het aangeeft. Afgelopen woensdag was het zover. Alles werd in werking gesteld en om 18.00 uur was de afspraak dat de huisarts kwam met een verpleegkundige van ons specialistenteam, om de dormicum pomp te plaatsen. Na een telefoon gesprek met zijn dochter, in bijzijn van Dhr, werd mij gevraagd hierbij aanwezig te zijn. Geen moment heb ik hier over getwijfeld. Voor deze man, waar ik al bijna 10 jaar account verantwoordelijk verzorgende ben, doe ik dat. Ik weet hoe nerveus en zenuwachtig hij is, en ik weet dat ik hem rustig krijg… De afspraak gemaakt ik kom om 17.00 uur. Een uur voor de dokter en de verpleegkundige komt. Hij was zo blij me te zien, we hebben zoveel besproken de afgelopen jaren, ik weet van al zijn zorgen en verdriet, maar we hebben ook regelmatig gelachen samen. Alles was gezegd, hij liet me beloven onze planner nog te bedanken. Dat heb ik natuurlijk gedaan… Hij fluisterde hoeveel hij van me hield, en ik kon hem alleen maar zeggen dat ik dat wel wist, en dat dat gevoel wederzijds was.

De bel ging en de dokter en de verpleegkundige kwamen binnen. De dokter ken ik al jaren, hij was blij verrast dat ik erbij zou zijn. Hij had dit zelf aan de dochter gevraagd. Maar Dhr had nog even fijntjes uitgelegd dat het mijn vrije dag was…. De verpleegkundige was een lieverd, die Dhr alles rustig uitlegde en vertelde dat de pomp pas aanging op zijn teken.

Samen hebben we Dhr geholpen, een katheter geplaatst, want hij wilde niet in de “pisserij” liggen. Daarna ging het pompje aan. Dhr begon spontaan te bidden. Toen voelde ik een brok in mijn keel… Na een klein poosje werd hij nerveus, ik voel niks, ik heb geen slaap! De verpleegkundige legde hem uit dat het wel eventjes duurt voordat het slaapmiddel werkt… Ik zag hem zenuwachtig worden, het werkt niet, ik voel niks!

Ik ben bij hem gaan zitten, en zei dat het straks zou gaan werken, dat hij maar aan mooie dingen en aan zijn vrouw moest denken. Zij was hem 10 jaar geleden al voor gegaan. De dokter zei hem dat hij zijn vrouw maar de groeten moest doen van ons allen. Maar hij viel nog steeds niet in slaap….

Nadat de pomp iets hoger was gezet en hij nog niet sliep, vroeg ik de verpleegkundige of ze me wilde helpen Dhr comfortabeler te laten liggen, op zijn favoriete zij. Daarna heb ik de lichten uit gedaan, en hielden wij ons allemaal stil.

En ja hoor even over half acht viel hij in slaap, om niet meer wakker te worden. Vrijdag om 23 uur 59 blies hij z’n laatste adem uit. Wat ben ik blij voor hem… Donderdagmiddag is de begrafenis. Ik ken mezelf…. Weet nu al dat er een lied gedraaid gaat worden dat we een paar weken geleden samen beluisterd hebben.

Toen was hij in tranen en had ik een brok in mijn keel, maar nu weet ik al dat ik dan in tranen zal zijn…. Omdat ik me dan weer zie zitten samen met hem, hand in hand aan zijn keukentafel….

Ook hem zal ik nooit vergeten.

Wilm@

Mw de K. heel erg dementerend, en ALTIJD haar portemonnee kwijt. Met de collega’s is onderling afgesproken als je hem ergens ziet liggen, leg hem in de keukenla. Ik belde aan en Mw was erg zenuwachtig, ze was IETS kwijt. Zonder te vragen WAT, liep ik naar de keukenla, in de hoop Mw gerust te kunnen stellen… Woedend liep ze me achterna, en met haar handen in haar zij, riep ze boos :” Je gelooft toch zeker zelf niet, dat die hond in de keukenla ligt, is het wel…..?” Mw was in een periode van haar leven beland, waarin ze ooit een hond had gehad. Het duurde even voor ik haar gerustgesteld had…

Mw vd B. doof en dementerend, heeft de televisie altijd knoerdhard staan…. De buurman, een keurige Iraanse heer, die alleen Engels spreekt probeert met handen en voeten duidelijk te maken, dat de tv te hard staat, en dat hij er veel last van heeft! Ten einde raad, gaat hij met haar mee naar binnen, ziet de afstandsbediening van de tv liggen, en zet het geluid op “normale” sterkte…. Mw is diep beledigd, en heeft de politie en de woningbouw gebeld over het “gespuis’ wat overal maar naar binnen sluipt! Zij houd haar deur voortaan op slot!! 😉

Dhr K. heeft vaak last van slapeloosheid. Ik vertelde, dat dit door de grote hoeveelheid koffie kan komen die hij dagelijks tot zich neemt. Of in ieder geval van de cafeïne die daar in zit. Een paar dagen later kwam ik terug, en vertelde hij me dat hij voortaan cocaïne vrije koffie drinkt! 😉  Je begrijpt hoe ik, als ras echte koffiejunk me in moest houden….

Wilm@

Het is een paar jaar geleden, dat ik op een ochtend aangesproken werd door de huismeester van een bekende woningcorporatie in Leiden. Hij zei tegen mij :”Jij bent toch van de thuiszorg? Ik maak me zo’n zorgen over Mw vd L. op nr 92. Die mevrouw is in de war, en ze ruikt niet zo fris, ik ben bij haar binnen geweest. Haar hele badkamer staat vol met tuinstoelen. Die krijgt zij niet naar beneden haar berging in, dus gebruikt ze de douche volgens mij al jaren niet meer…” Ik beaamde dat ik van de thuiszorg was, en vroeg haar juiste naam en adres, en nam direct contact op met mijn leidinggevende. Die zei me dat ze de huisarts van deze mevrouw ging bellen. later die middag belde zij me op, en vertelde dat er een indicatie geregeld was, en dat ik carte blanche van haar kreeg! Ik moest mevrouw eerst maar eens aan mij laten wennen, en kijken wat ik voor mevrouw kon gaan betekenen. Vier maal per week ging ik “op de koffie” bij deze mevrouw. Ze was weduwe en had geen familie meer. Veel later bleek ze een geadopteerde dochter te hebben, die dol op haar vader was geweest, en maar weinig op had met haar moeder.

Ik had nog nooit zoveel achterdocht, en eenzaamheid bij elkaar gezien, als bij deze mevrouw. Ze was flink in de war, en zwaar vervuild. Langzaam begon ze aan me te wennen, en begon ze zelfs naar mijn bezoekjes uit te zien… 😉 Het was een echte Leidse, die mij consequent, meid Rie, noemde. Geen idee hoe ze daarop kwam, ik heb het lekker zo gelaten… 🙂 Na een poosje mocht ik de badkamer bekijken, werden de kasten met kleding getoond, kortom ze begon met te vertrouwen.

Ik mocht haar wassen, maar….. op een stoeltje in de keuken. Ondanks dat de badkamer leeg gehaald was, met hulp van dezelfde huismeester, en schoongemaakt wilde ze dat echt niet! De eerste maal dat ik haar naakt zag, was ik enorm geschrokken. Nog nooit had ik iemand zo vervuild gezien. Mijn hart huilde, maar met zachte olie heb ik mevrouw weken voorzichtig gewassen. Zalfjes bij haar huisarts besteld, voor de smetplekken, en gesmeerd en gezalfd, tot ze er weer piekfijn uitzag. Aan de kleding uit de kasten, werd voor mij al snel duidelijk, dat mevrouw behoorlijk was afgevallen. De zorg moest uitgebreid worden! Mevrouw liep (bijna) iedereen haar huis uit, want ze was bepaald niet op haar Leidse mondje gevallen! Wat te doen? Ik maakte een zorgplan waarin stond dat je NIET aan mevrouw mocht vragen of ze al gegeten had! De collega’s moesten zonder vragen een maaltijd maken en klaar zetten. Bij tegensputteren werd er gezegd :”Het moet van Rie!” Het plan werkte! Mevrouw begon weer aan te komen. 🙂 En wat helemaal fijn was, mijn collega Astrid werd ook door mevrouw geaccepteerd! Verder mocht niemand “aan” haar komen. Mevrouw heeft zeker nog twee jaar in haar eigen huis kunnen wonen, voordat ze na de zoveelste onfortuinlijke valpartij opgenomen moest worden met een spoed indicatie. Eerst buiten Leiden, wegens plaats gebrek. Astrid en ik hebben samen voor haar, een tas met kleding en dierbare foto’s ingepakt en haar uitgezwaaid. Beiden zéér geëmotioneerd omdat mevrouw zo overstuur was… Toen we hoorden dat ze voorgoed in verpleeghuis Zuidwijk  in Leiden zou komen wonen, zijn we samen bij haar op bezoek gegaan. Het was een hartelijk weerzien, en de tranen schoten in haar ogen toen ze ons weer zag. Maar waar kende ze ons nu toch eigenlijk van?? Er kwam een verzorgende langs met de koffie en thee kar, waarop mevrouw riep in haar beste Leids: “Juf, Juf, magge me nichiess ook een bakkie pleurrr.”

Vergeten zal ik haar niet….

Wilm@